Αφιέρωμα:Λαδάς Μεσσηνίας το χωριό που ξεχωρίζει για τα αμπέλια του τις ποικιλίες και την γιορτή κρασιού!

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΤΕ

Το χωριό Κουτσαβά Λαδά, όπως ήταν γνωστό παλιότερα ή (το/του) Λαδά, όπως αποκαλείται σήμερα, είναι ένα από τα χωριά του βορειοδυτικού Ταϋγέτου, σε υψόμετρο 650-680μέτρων, που από 1-1-2011, με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, έχει χαρακτηριστεί τοπική κοινότητα της Δημοτικής Ενότητας Καλαμάτας του δήμου Καλαμάτας στον Νομό Μεσσηνίας, η οποία περιλαμβάνει και το συνοικισμό του Αγίου Βασιλείου (Σιλίμποβες, Τουριστικό Ταϋγέτου και κατασκηνώσεις Αγίας Μαρίνας).
Βρίσκεται στη νότια λεκάνη συλλογής των υδάτων του ποταμού Νέδοντα και είναι χτισμένο στους νότιους πρόποδες του Αγίου Γεωργίου που είναι ένα από τα πολλά πρόβουνα (υψώματα) του Ταϋγέτου.


Ανατολικά φθάνει μέχρι τον Άγιο Βασίλειο (Σιλίμποβες, Αγία Μαρίνα), και δυτικά ακολουθώντας την κοίτη του Λαδοκαρβελιώτικου ρέματος (Μύτικα ή Δαφναίου), φθάνει μέχρι τα Διπόταμα. Από εκεί κάνει αναστροφή και ακολουθώντας κατ’ αντίστροφη διεύθυνση την κύρια κοίτη του Νέδοντα για 1,5 χιλιόμετρο περίπου, στρίβει δεξιά ακλουθώντας το πρώτο μικρό ρεματάκι μέχρι να συναντήσει την κορυφογραμμή του Αγίου Γεωργίου, η οποία το χωρίζει από την Αρτεμισία. Συμπεριλαμβάνοντας έτσι, στα όρια του το λόφο με την ονομασία Βεντένικο (πρόβουνο του Αγίου Γεωργίου από τα Διπόταμα).
Η αρχική θέση του οικισμού ήταν διαφορετική από αυτή που βρίσκεται σήμερα. Συγκεκριμένα βρισκόταν στη θέση Παλιά Αυλή (Παλιάν Αυλήν) κοντά στο Εξωκκλήσι των Αγίων Θεοδώρων, το οποίο είναι και ο πρώτος ναός που χτίστηκε στο Λαδά. Αυτό προκύπτει από τα αρχαία ερειπωμένα κτίσματα, αλλά και τα οστά καθώς και άλλα αντικείμενα που βρέθηκαν κατά την διάνοιξη αγροτικού δρόμου!



Σύμφωνα με μια άποψη, που δεν έχει ιδιαίτερη υποστήριξη ή θεωρείται ως λανθασμένη, η ονομασία προήλθε από τον Σπαρτιάτη Ολυμπιονίκη Λάδα, ο οποίος, κατά την επιστροφή του από την Ολυμπία προς Σπάρτη απεβίωσε και ετάφη στην περιοχή. Τον τάφο είδε επίσης ο Παυσανίας και τον αναφέρει στην “Περιήγηση” του.Με την άποψη αυτή δεν συμφωνούν ερευνητές της ιστορίας της περιοχής, οι οποίοι θεωρούν ότι ο ολυμπιονίκης δεν είχε καμιά σχέση με το χωριό του Λαδά. Σύμφωνα με αυτούς: Ο Παυσανίας αναφερόμενος στον Λάδα (Παυσανίου Λακωνικά, 21,1) γράφει: «Προελθόντι δέ αύτόθεν σταδίους είκοσι του Εύρώτα τό ρεύμα έγγυτάτω τής όδού γίνεται, καί Λάδα μνήμά έστιν ώκύτητι ύπερβαλομένου ποδών τούς έπ’ αυτου καί δή καί Όλυμπίασιν έστεφανουτο δολίχω κρατών, δοκείν δέ μοι κάμνων αύτίκα μετά τήν νίκην έκομίζετο, καί συμβάσης ένταύθα οί τελευτής ό τάφος έστίν ύπέρ τήν λεωφόρον». Δηλαδή: (Είκοσι στάδια πιο πέρα,το ρεύμα του Ευρώτα είναι πολύ κοντά στο δρόμο, και εκεί βρίσκεται ο τάφος του Λάδα, ο οποίος είχε ξεπεράσει τους συγχρόνους του στην ταχύτητα των ποδιών, στην Ολυμπία είχε στεφανωθεί ως νικητής σε δόλιχο δρόμο, μου φαίνεται όμως πως ευθύς μετά τη νίκη επέστρεψε άρρωστος και πέθανε σ’ αυτό το μέρος).
Για τους σημερινούς κατοίκους πάντως, πιο πειστική εξήγηση φαίνεται να είναι, ότι το όνομα προέρχεται από το βασικότερο οικιστή το επώνυμο του οποίου ήταν Λαδάς. Ο ακριβής χρόνος που δημιουργήθηκε ο πρώτος οικισμός στη θέση “Παλιά Αυλή” είναι άγνωστος. Εκτιμάται όμως, ότι πρέπει να δημιουργήθηκε τον 8ο αιώνα με τον εποικισμό των Σλάβων Μιλιγγών. Ο γειτονικός οικισμός των Αιμυαλών ο οποίος σήμερα ανήκει στο χωριό Καρβέλι κατοικείτο από τους αρχαιοτάτους χρόνους. Το χωριό πήρε το όνομα αυτό, από παραφθορά των νοτιοσλαβικών λέξεων (διάλεκτος σήμερα της Βοσνίας) kuci je (κούτσι γιέ) ή kuca je (κούτσα γιέ) η οποία σημαίνει «είναι σπίτι ή είναι σπίτια» και το επώνυμο του πρώτου οικιστή του ή κτήτορα, που λεγόταν Λαδάς. Δηλαδή το σπίτι ή τα σπίτια (η περιοχή με τα σπίτια, ο οικισμός, το χωριό) του Λαδά. Επισημάνεται ότι η νοτιοσλαβική διάλεκτος έχει βαριά προφορά και όσοι δεν γνωρίζουν τη γλώσσα όταν τους λένε «κούτσα γιε.» νομίζουν ότι τους είπαν «Κούτσα Βε».
Η επίσημη ονομασία του χωριού από 28-12-1836 μέχρι 30-12-1912 ήταν Κουτσαβά Λαδά (ΦΕΚ. Α. 80/28-12-1836). Ενώ από 31 – 12 – 1912 (το) Λαδά (Φ.Ε.Κ / Α.262 / 31-8-1912).
Στην απογραφή του 1971 η οποία δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ / Β 225 / 14-3-1972 η Κοινότητα Λαδά εμφανίστηκε ότι αποτελείτο από τους οικισμούς, (ο) Λαδάς και (η) Αγία Μαρίνα κάτι το οποίο επηρέασε την αναφορά του ονόματος τα επόμενα χρόνια, με αποτέλεσμα να αναφέρεται σε πολλές πηγές με το όνομα Λαδάς. .
Με το Νόμο 2539 / 1997 ο οποίος δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ / Α 244 / 4-12-1997 (Πρόγραμμα Καποδίστριας ) , αποκαταστάθηκε η τάξη και εμφανίζεται με το επίσημο όνομα ως Λαδά . Σήμερα το όνομα, που χρησιμοποιούν οι κάτοικοι του χωριού είναι ως (το) Λαδά.





Από τον 8ο αιώνα μέχρι τον 13ο αιώνα αποτελούσε συνοικισμό των Κουτσαβών και ανήκε διοικητικά στη Μεσσηνία.[22]
Από το 13ο αιώνα (περίοδο της Φραγκοκρατίας) μέχρι 27-12-1836 αποτελούσε συνοικισμό των Πισινών Χωριών της Επαρχίας Μυστρά (Λακεδαίμονος) με το όνομα Κουτσαβά Λαδά.
Από 28-12-1836 έως 30-8-1912 αποτελούσε συνοικισμό του Δήμου Αλαγωνίας, της Επαρχίας Καλαμών του Νομού Μεσσηνίας.
Στην περιοχή σώζεται και το καθολικό της παλαιάς μονής της Παναγίας (Κοίμησης της Θεοτόκου ή Ζωοδόχου Πηγής ή Κούρτζενης), στο οποίο αναγνωρίζονται δύο κύριες οικοδομικές φάσεις. Σύμφωνα με τον Κτητορικό Κώδικα του Μοναστηρίου σαν έτος ιδρύσεως θεωρείται το έτος 1762. Στον περιβάλλοντα χώρο της Μονής σώζονται ίχνη κελιών.
ίτοξη Γέφυρα στη θέση Μάτια: Βρίσκεται στη θέση Μάτια και συνδέει τα χωριά Καρβέλι και Λαδά, επί του παραπόταμου του Νέδοντα, Μύτικα ή Δαφναίου ή Λαδοκαρβελιώτικου ρέματος, ο οποίος αποτελεί το φυσικό όριο ανάμεσα στα δύο χωριά.
Αποτελείται από δύο τόξα ένα μεγάλο και ένα μικρό. Το γεφύρι αυτό εξυπηρετούσε κατά κύριο λόγο τους κατοίκους του Λαδά και του Καρβελίου, αλλά και κατοίκους από τα χωριά Αρτεμισία, Πηγαίς, Αλαγονία και Νέδουσα, οι οποίοι κατευθύνονταν με τα εμπορεύματα τους, προς την Καλαμάτα και αντίστροφα. Τα προεπαναστατικά χρόνια κατευθύνονταν και προς την Σέλιτσα (Βέργα) και άλλες περιοχές, για να προμηθευτούν το πολυτιμότατο αγαθό της εποχής εκείνης, που ήταν το αλάτι. Από το γεφύρι αυτό περνούσαν και οι ταξιδιώτες από Μυστρά (Σπάρτη) προς Καλάμαις (Καλαμάτα) και τανάπαλιν. Από αυτό πέρασαν το 1862 οι βασιλείς Όθωνας και Αμαλία που επισκέφθηκαν τις Καλάμαις (Καλαμάτα), προερχόμενοι από τη Σπάρτη. Σύμφωνα, με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, αλλά και από παραδόσεις των γεροντότερων το γεφύρι αυτό κτίστηκε πριν το 1800!
Το 1981 με ενέργειες του δασκάλου Παναγιώτη Χρισταθάκη, ιδρύθηκε ο Εξωραϊστικός και Εκπολιτιστικός Σύλλογος Απανταχού Λαδαίων με την Επωνυμία “Ο Ολυμπιονίκης Λάδας” προς τιμή του αρχαίου Ολυμπιονίκη. Ανάμεσα στους σκοπούς του συλλόγου αυτού είναι, η επιδίωξη εκτέλεσης πάσης φύσεως κοινωφελών έργων και η οργάνωση εκδηλώσεων με θέματα οικιστικά, πολιτιστικά και κοινωνικά, της Τοπικής Κοινότητας Λαδά!
Στο χωριό, το οποίο εντυπωσιάζει με μια άγρια ομορφιά γίνεται πανηγύρι με οβελίες και παραδοσιακό γλέντι, στις 8 Μαΐου, στη γιορτή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Το τελευταίο Σάββατο του Αυγούστου γίνεται κάθε χρόνο η «γιορτή του κρασιού στου Λαδά», με πολιτιστικές εκδηλώσεις και κρασί δωρεάν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι το μοναδικό από τα χωριά του ορεινού όγκου του Ταϋγέτου, που έχει διατηρήσει τα αμπέλια του με την παλιά ποικιλία το όνομα της οποίας είναι “πλατάνα” ή “Κουτσαβίτικο”.wikipedia

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΤΕ