Μπορεί το Ρολόι των Ιωαννίνων να αποτελεί ένα εμβληματικό μνημείο, αλλά η πόλη διαθέτει κι άλλον έναν πύργο ρολογιού, ο οποίος μάλιστα είναι πιο παλιός. Εδώ και δυόμισι αιώνες περίπου, το Κάστρο φιλοξενεί πάνω από την κεντρική πύλη, έναν πύργο ρολογιού, με τη δική του περιπετειώδη ιστορία.
Αν πρέπει να πει πάντως κάποιος κάτι το ιδιαίτερο για αυτό το ρολόι, είναι ότι δυσκολεύτηκε πολύ να «πει» σωστά… την ώρα (ακόμα και σήμερα)
Πώς ξεφύτρωσε όμως ένας πύργος ρολογιού πάνω στα τείχη του Κάστρου; Καταρχήν, ο πύργος αυτός αποτελεί νεότερη παρέμβαση. Στην επιγραφή που φέρει, αναγράφεται ότι επισκευάστηκε το 1896. Η ανέγερσή του εκτιμάται ότι έγινε στα τέλη του 18ου αιώνα από τον Αλή πασά.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα, όλα φαίνεται να ξεκίνησαν από τη ζήλια του Αλή πασά για το ρολόι της Παραμυθιάς. Κάποια στιγμή προς τα τέλη του 18ου αιώνα (διορίστηκε πασάς των Ιωαννίνων το 1788), επισκέφθηκε την Παραμυθιά. Εκεί άκουσε να χτυπά μια καμπάνα. Όταν έμαθε ότι ήταν ένα ρολόι που χτυπούσε μόνο του τις ακριβείς ώρες, κατενθουσιάστηκε. Το ρολόι αυτό ήταν δωρεά της οικογένειας Μαρούτση που ζούσε τότε στη Βενετία, στον τόπο καταγωγής της. Ο Αλή Πασάς αποφάσισε λοιπόν να πάρει το ρολόι και να το μεταφέρει στα Γιάννενα. Τότε, φέρεται να κατασκευάστηκε και ο πύργος του ρολογιού στην είσοδο του Κάστρου για να στεγάσει το νέο του απόκτημα… Ωστόσο, οι ειδικοί δεν κατάφεραν να συναρμολογήσουν σωστά το ρολόι ώστε να δουλέψει, με αποτέλεσμα ο πασάς να το επιστρέψει στην Παραμυθιά. Λέγεται ότι η αποτυχία λειτουργίας του ρολογιού οφείλεται σε ένα κόλπο που σκάρωσαν οι Παραμυθιώτες -αφαίρεσαν κάποια εξαρτήματα πριν τη μετακόμισή του στα Γιάννενα.
Όταν είδαν ότι ο Αλή πασάς δεν καταφέρνει τίποτα, εμφανίστηκε μπροστά του μια αντιπροσωπεία και του είπε ότι το ρολόι δεν δουλεύει επειδή είναι ταμένο στον Άγιο Δονάτο (προστάτη της Παραμυθιάς). Και ο Αλή Πασάς το επέστρεψε.
Από ό,τι φαίνεται, όμως, το απωθημένο του Αλή πασά για ένα ρολόι δεν έφευγε. Η ευκαιρία τού χτύπησε την πόρτα λίγο πριν την εκπνοή του 18ου αιώνα, όταν και κατέλαβε την ενετοκρατούμενη μέχρι τότε Πρέβεζα. Εκεί βρήκε το υλικό για το ρολόι του και κυρίως μια καμπάνα την οποία την είχε κάνει δώρο ο δόγης της Βενετίας Αλ. Σεμιτέκολο στην Πρέβεζα «εις παντοτινή φιλίαν και ενότητα», όπως αναγράφεται σε σχετική επιγραφή (στα λατινικά).
Την πήρε και την τοποθέτησε στον πύργο της κεντρικής πύλης. Και έτσι η πόλη των Ιωαννίνων απέκτησε ένα «βενετσιάνικο» ρολόι. Λόγω όμως ενός ατυχήματος κατά τη μεταφορά, η καμπάνα είχε ένα προβληματάκι και χρειαζόταν συνεχώς επιτήρηση για να δουλεύει σωστά. Η καμπάνα αυτή έμελλε να έχει κι άλλες περιπέτειες. Κατά την πρώτη, τρίμηνη ιταλική κατοχή των Ιωαννίνων στον α’ παγκόσμιο πόλεμο, το καλοκαίρι του 1917, οι Ιταλοί αφαίρεσαν τον μηχανισμό του ρολογιού, με την καμπάνα να μένει μόνη της. Αργότερα, ο Δήμος τη μετέφερε για φύλαξη στον ναό Αγίων Αναργύρων στο Ιτς Καλέ, από όπου την ανέσυρε για να την τοποθετήσει στο Ρολόι της πλατείας, κατά την αναστήλωσή του το 1925. Από το 1925 και μετά, ο πύργος ρολογιού του Κάστρου έχει την ησυχία του και συνεχίζει να περιμένει τη σωστή ώρα…
* Η φωτογραφία είναι από την περίοδο της Απελευθέρωσης και φιλοξενείται στο λεύκωμα «Η απελευθέρωση της Ηπείρου» του Ιδρύματος «Ακτία Νικόπολις». Πηγή: ΤΥΠΟΣ i.paramythia-online.gr/
Γράφει η
Βαρβάρα Αγγέλη