Ο σκύλος θεωρείται από τα πρώτα ζώα που εξημέρωσε ο άνθρωπος και από τότε έγινε ο πιστός του και υπάκουος φίλος του. Όσοι έχουν σκύλο, ίσως, να έχουν παρατηρήσει περίεργες συμπεριφορές του, τις οποίες θεωρούν ανεξήγητες ή νομίζουν ότι απλά παίζουν. Κάποιες φορές δεν είναι παιχνίδι. Ανιχνεύουν πραγματικά κάτι στην ατμόσφαιρα που εμείς δεν μπορούμε. «Βλέπουν» κάτι που εμείς δεν μπορούμε.
Ας μου επιτραπεί από τους ειδικούς – ποιητική αδεία – ότι η καλύτερη όραση του σκύλου είναι η μύτη του. Ο αέρας που αναπνέουν και περνάει από τη μύτη χωρίζεται προς δύο διαφορετικές κατευθύνσεις, για το αναπνευστικό του σύστημα και για την όσφρηση.
Τα ρουθούνια του λειτουργούν σχεδόν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, αλλά συνδυαστικά συλλαμβάνουν περισσότερες οσμές με αποτέλεσμα να μπορούν να εντοπίσουν 100.000 διαφορετικές μυρωδιές περισσότερες από τον άνθρωπο, με περίπου από 125 έως 300 εκατομμύρια οσφρητικούς υποδοχείς συγκριτικά με τα περίπου 6 εκατομμύρια που έχει ένας μέσος άνθρωπος.
Οι σκύλοι «διαβάζουν» τους ανθρώπους
Το βασικό στις μυρωδιές, όμως, είναι πως η κάθε μια λέει στον σκύλο και μια ιστορία, σε συνδυασμό με πολλές λέει όλο βιογραφικό!. Για παράδειγμα, έτσι όπως το καταλαβαίνω προσωπικά: Αν εμείς μυρίσουμε ένα λεπτό άρωμα στο χώρο, χωρίς να έχουμε δει το πρόσωπο που το έβαλε, θα υποθέσουμε πως ανήκε σε μια γυναίκα που δεν έχουμε δει – δεν έχουμε άλλες πληροφορίες γι’ αυτήν.
Για το ίδιο άρωμα, ο σκύλος μπορεί να αναγνωρίσει το φύλο, την ηλικία από τα νεκρά κύτταρα του σώματος που παρασύρει μαζί του το άρωμα, αν έχει κάποια αρρώστια και ποια (πχ κάποιοι σκύλοι είναι σε θέση να ξεχωρίζουν τον καρκίνο ή την επιληψία και εκπαιδεύονται για να το κάνουν). Ανιχνεύουν ορμόνες, φερομόνες, φόβο, νευρικότητα, θυμό, στενοχώρια, ακόμα και εγκυμοσύνη και ίσως-ίσως πόσα μωρά κυοφορεί μια γυναίκα.
Όπως αντιλαμβάνεστε δεν είναι καθόλου τυχαίο που ορισμένα σκυλιά χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό ανθρώπων, ακόμα και μέρες μετά, επειδή έχουν την αίσθηση και την ικανότητα να ξεχωρίζουν την ένταση της μυρωδιάς και το πόσο έχει εξασθενήσει μια παλιά, σε σχέση με την ίδια αλλά πιο πρόσφατη. Ξεχωρίζουν το χρόνο, το παρόν από το παρελθόν. «Βλέπουν», λοιπόν, τόσα πράγματα – κανονικό φακέλωμα!
Τι άλλο μπορεί να «δει» ένας σκύλος
Αυτά σε σχέση με τον άνθρωπο. Λέγεται ότι ένας σκύλος μπορεί να προβλέψει ένα σεισμό αρκετή ώρα πριν γίνει. Όμως, οι ειδικοί και οι σεισμολόγοι διαφωνούν αν αυτό οφείλεται στην όσφρηση ή στην οξεία ακοή, από ήχους που μπορούν να ακούσουν μόνο οι σκύλοι, ίσως τα ανεπαίσθητα σήματα του εδάφους πολύ πριν ν’ αρχίσει ο πραγματικός σεισμός. Άλλοι θεωρούν πως αντιλαμβάνονται τη σεισμική δόνηση πριν φτάσει στην επιφάνεια, από τα πέλματα. (Διαβάστε επίσης: Τι μπορούν να δουν οι γάτες που δεν μπορούμε εμείς;)
Ένας σκύλος στο δρόμο μπορεί ξαφνικά να «τρελαθεί» και να μην ξέρετε το λόγο. Μπορεί να είναι γιατί από αυτό το σημείο πέρασε μια γάτα, ένας επιθετικός σκύλος, ένας τοξικός άνθρωπος, κάποιος δηλαδή που δεν έχει δώσει ποτέ φανερό δικαίωμα σε μας τους ανθρώπους, αλλά ο σκύλος ξέρει… έχει «δει» και έχει «διαβάσει» όλο του το ιστορικό και το ποιόν…
Οι σκύλοι αισθάνονται και συναισθάνονται τους ανθρώπους. Μπορούν να τους καταλαβαίνουν και σε πολλές περιπτώσεις να τους παρηγορούν γιατί τους νιώθουν. Όμως, μήπως συμβαίνει και κάτι περισσότερο; Μήπως «νιώθουν» και κάτι που υπάρχει γύρω τους αλλά εμείς δεν μπορούμε να δούμε και να αντιληφθούμε; Όχι σαν τα παραπάνω, αλλά κάτι εντελώς «διαφορετικό» και ανεξήγητο.
Παράδειγμα: όταν για κάποιο λόγο που δεν μπορούμε εμείς να καταλάβουμε, ο σκύλος μας φοβάται, οπισθοχωρεί ή προσπαθεί να κυνηγήσει κάτι που δεν υπάρχει – ή καλύτερα – που εμείς δεν βλέπουμε να υπάρχει;
Για το θέμα αυτό, επειδή είναι ένα κεφάλαιο εντελώς ξεχωριστό και μία κατηγορία από μόνη της, σας παραπέμπω να διαβάσετε: Τα Σκυλιά Βλέπουν τις Οντότητες που Κινούνται Δίπλα μας.
diadrastika / Image by Karl Sommerbauer from Pixabay