ΓΕΦΥΡΙ ΤΗΣ ΠΛΑΚAΣ:Η εκπληκτική ιστορία του Γεφυριού που κόστισε 180.000 γρόσια και έπεσε τρεις φορές!

Το γεφύρι της Πλάκας ήταν ένα πέτρινο τοξωτό γεφύρι στον Άραχθο ποταμό. Βρισκόταν στο πρώην Δήμο Πραμάντων σε απόσταση 50 χιλιομέτρων από τα Ιωάννινα και συνέδεε τους νομούς Ιωαννίνων και Άρτας. Χτισμένο το 1866, ήταν μονότοξο, με άνοιγμα κάμαρας 40 μέτρα, ύψος 21 μέτρα και με άνοιγμα στην κορυφή 3,2 μέτρα. Θεωρούνταν το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων και το τρίτο μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Κατέρευσσε τρείς φορές, το 1860, το 1863, και το 2015, την τελευταία φορα έπειτα από βροχόπτωση.
Όμως, όσο για την τελευταία φορά (1η Φεβρουαρίου 2015), ισχύει και το γεγονός ότι ήδη από το 2007, είχε πάθει μερική κατάρρευση, με το κεντρικό του τόξο να καταρρέει το 2015. Τότε, το 2007, είχε δωθεί υπόσχεση για έργα στο γεφύρι, κάτι που δέν είχε γίνει. Στις 2 Φεβρουαρίου 2015, μια μέρα μετά την κατάρρευση του γεφυριού, επισκέφθηκε την περιοχή αντιπροσωπεία της τότε κυβέρνησης, με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, να αναλαμβάνει αργότερα και την έρευνα.
Το 1863 ο Δημ. Αρβανιτογιάννης από τα Πράμαντα προσέφερε 30.000 γρόσια για την κατασκευή του γεφυριού. Όμως στα εγκαίνια αυτού του έργου το γεφύρι σωριάστηκε, μπροστά στα έκπληκτα μάτια των παρευρισκομένων. Το 1866 χτίστηκε το γεφύρι που υπάρχει και σήμερα (με έξοδα των Ιωάννη Λούλη από Αετορράχη, Αναγνώστη Λύτρα και Ιωάννη Ρήγκα από Πράμαντα του Αναγνώστη Μάρου από τους Μελισσουργούς, των κοινοτήτων Πραμάντων και Μελισσουργών). Η κοινότητα Αγνάντων προσέφερε την ξυλεία για τις σκαλωσιές του οικοδομήματος. Επίσης, γειτονικές κοινότητες προσέφεραν χρηματικά ποσά και προσωπική εργασία. Για το χτίσιμο του γεφυριού υπάρχει η παράδοση ότι στέριωσαν άνθρωπο στα θεμέλιά του. Άλλοι ισχυρίζονταν ότι έβαλαν έναν Τούρκο κι άλλοι μια επιληπτική κοπέλα από το χωριό Μονολίθι. Το 1881 ο ‘Αραχθος έγινε το σύνορο Ελλάδας Τουρκίας και δίπλα από το γεφύρι της Πλάκας, από την νότια πλευρά, κατασκευάστηκε υποτελωνείο, ενώ και οι Τούρκοι κατασκεύασαν φυλάκιο κοντά στο γεφύρι.


Στο σημείο όπου χτίστηκε το γεφύρι της Πλάκας υπήρχε μια παλαιά γέφυρα η οποία καταστράφηκε το 1860. Το 1863 ξαναχτίστηκε από την αρχή από το μάστορα Γιωργή από την Κόνιτσα με χορηγία του επιχειρηματία Γιάννη Λούλη. Η γέφυρα αυτή γκρεμίστηκε σχεδόν την ημέρα των εγκαινίων της. Το 1866 ξαναχτίστηκε με κτίστη τον Κωνσταντίνο Μπέκα από τα Πράμαντα, έπειτα από εντολή του Οθωμανού Σουλτάνου Αμπντούλ Αζίζ. Το κόστος του χτισίματος έφτασε τα 180.000 οθωμανικά γρόσια. Το ποσό καλύφθηκε και πάλι από το Λούλη και από συνδρομές κατοίκων από τις γύρω κοινότητες.
Στις 3 Φεβρουαρίου 1878, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης ενάντια στους Οθωμανούς, Ελληνικά στρατεύματα, υπό των εντολών του Κωνσταντίνου Κοττίκα, επικράτησαν της Τουρκικής Φρουράς της γέφυρας, και τους εξανάγκασαν σε συνθηκολόγηση
Τη δεκαετία του 1880 ο ποταμός Άραχθος ήταν το σύνορο της Ελλάδας με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη συγκεκριμένη περίοδο σταμάτησε να χρησιμοποιείται. Μετά το 1928 πραγματοποιήθηκαν διάφορες απόπειρες συντήρησης και παράλληλα δημιουργήθηκε νέος δρόμος που συνέδεε τις κοινότητες.


Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η γέφυρα βομβαρδίστηκε από τις Γερμανικές δυνάμες. Παρ’ αυτά η γέφυρα άντεξε με μόνο ελαφριές ζημιές. Οι ντόπιοι την επισκεύασαν με τσιμέντο το 1943. Κοντά στη γέφυρα υπογράφηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1944 η συμφωνία Πλάκας-Μυρόφυλλου. Στη γέφυρα διασωζόταν κόγχη όπου οι τεχνίτες είχαν ζωγραφίσει τον προστάτη-άγιο της γέφυρας. Τα τελευταία χρόνια η γέφυρα λειτουργούσε ως αξιοθέατο της περιοχής.
Τουρίστες διασχίζουν το Γεφύρι
Η γέφυρα σχεδόν κατέρρευσε εξαιτίας, ισχυρών βροχοπτώσεων το 2007, και υπήρχαν σχέδια για εκτέλεση έργων επισκευής, κάτι που δεν έγινε και προκάλεσε αντιδράσεις. Το κεντρικό του τόξο κατέρρευσε την 1η Φεβρουαρίου 2015, όταν από ισχυρές βροχοπτώσεις πλημμύρισε.Την επόμενη μέρα, ο τότε Αναπληρωτής Υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης και εκπρόσωποι του Υπουργείου Πολιτισμού ταξίδεψαν στην περιοχή για να εκτιμήσουν την κατάσταση και ανακοίνωσαν ότι ήταν τεχνικά εφικτό να αποκαταστήσουν την ιστορική γέφυρα με την συγκομιδή των ερείπιων από τον ποταμό. Την μελέτη ανέλαβε το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.wikipedia