Η ψύχρα του χειμώνα δεν στάθηκε ικανή να αντιπαλέψει της καρδιάς τη ζέση κι έτσι γιορτάστηκε κι αυτή τη φορά, και φέτος, το Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2020, η Κοίμηση του Αγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτη στο χωριό που φέρει το όνομα του αν λόγω αγίου. Στον Άγιο Θεόδωρο της Κοινότητας Κοκκινόβρυσης του Δήμου Θέρμου.
Λόγω του ψύχους, το οποίο, παρά την ηλιοφάνεια των ημερών αυτών, ήταν δριμύ, η θεία λειτουργία δεν πραγματοποιήθηκε στον ναΐσκο που είναι αφιερωμένος στον άγιο αλλά στον ενοριακό ναό του χωριού, στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Δεν θα μπορούσε να γίνει κι αλλιώς, εξάλλου, καθώς το εξαίσιο αυτό εκκλησάκι είναι πολύ μικρό για να χωρέσει τους προσκυνητές που ήρθαν για να τιμήσουν τη μνήμη του τιμώμενου αγίου κι ούτε θα ήταν δυνατό να σταθεί κόσμος για ώρα στον περίβολο του ναΐσκου, όπως γίνεται συνήθως πάντα κατά τον αντίστοιχο εορτασμό.
Ψυχή του εορτασμού και γενεσιουργός αιτία όλων των επίσημων εορτασμών που διεξάγονται κάθε χρονιά στο εν λόγω ναΐδριο, (δυο φορές τον χρόνο, μάλιστα, μία κατά τον εορτασμό της κοίμησης του τιμώμενου αγίου, στις 8 Φεβρουαρίου, και μία κατά την ανακομιδή των λειψάνων του, στις 8 Ιουνίου), ο αρχιμανδρίτης και ιερομόναχος πατέρας Αντώνιος Κ. Βαζούρας, ο παπα-Αντώνης, όπως αρέσκονται να τον αποκαλούν συνήθως οι συμπατριώτες του, ομοχώριοι και μη, δείχνοντας μ’ αυτόν τον τρόπο την αγάπη και οικειότητά τους προς εκείνον.
Και συνοδεύεται ο παπα-Αντώνης κάθε φορά σε κάθε τέτοιον εορτασμό – όπως έγινε, εξάλλου, κι αυτή τη φορά – από εκλεκτούς ιεροψάλτες και από συναδέλφους του ιερωμένους, ενίοτε και από επισκόπους, οι οποίοι, ιερουργώντας από κοινού μ’ εκείνον, πέρα από την απόδοση τιμής εκ μέρους τους στον τιμώμενο άγιο, τιμούν μ’ αυτόν τον τρόπο και τον συλλειτουργό τους και σεβάσμιο αυτόν ιερέα που όλοι σέβονται και αγαπούν.
Και φυσικά, ακολουθείται από πολλούς πιστούς, οι οποίοι προστρέχουν εδώ, σε κάθε εορτασμό οι περισσότεροι, προερχόμενοι μάλιστα σε μεγάλο ποσοστό από κάθε γωνιά των περιοχών από όπου πέρασε και προσέφερε παντοιοτρόπως ο πατέρας Αντώνιος, για ν’ αποδώσουν τιμή τόσο στον τιμώμενο άγιο όσο – και προπαντός αυτό – και στον ιερωμένο της καρδιάς τους, τον παπα-Αντώνη. Τον άνθρωπο που δίκαια τον αισθάνονται ως τον δικό τους άγιο και του το φανερώνουν αυτό με την παρουσία τους κάθε φορά στον εορτασμό που γίνεται στη μνήμη του Αγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτη στον ναό που είναι αφιερωμένος στον άγιο και ο οποίος βρίσκεται στο χωριό που φέρει το όνομα του αγίου.
Σε λίγους μήνες θα συμπληρωθούν 60 (εξήντα!!!) ολόκληρα χρόνια από τότε που χειροτονήθηκε ιερέας ο παπα-Αντώνης και που δεν σταμάτησε να εκτελεί τα ιερατικά του καθήκοντα ανελλιπώς όλα αυτά τα χρόνια και να ιερουργεί κάθε Κυριακή και γιορτή, χωρίς να παραλείψει να ανταποκριθεί στο χρέος αυτό ούτε μια φορά, παρεκτός μία ή δυο φορές που λόγω ασθενείας δεν το κατόρθωσε παρότι και τότε το προσπάθησε. Και όχι μόνο σε έναν ναό ή σε μερικούς γειτονικούς. Αλλά σε πάμπολλους, ο αριθμός των οποίων προκαλεί δέος, διασκορπισμένους μάλιστα σε μια ευρεία περιοχή.
Σε μία περιοχή και μόνο (από αυτές στις οποίες έχει προσφέρει και συνεχίζει να προσφέρει με την ιεροσύνη του), έχει ιερουργήσει σε ναούς και εξωκκλήσια 112 (εκατόν δώδεκα!!!) χωριών της, σε πολλά από τα οποία “ακόμη και 30 φορές”, όπως χαρακτηριστικά λέει κι ο ίδιος.
Πρόκειται για τη Ναυπακτία, αυτή την αχανή ορεινή περιοχή με το πολυδαίδαλο γεωμορφολογικό ανάγλυφο και το πλήθος των διάσπαρτων οικισμών, οι περισσότεροι των οποίων είναι μισοέρημοι και φυσικά ο ήχος της καμπάνας σπάνια ηχεί στους περισσότερους των ναών της και των εξωκκλησιών της λόγω έλλειψης ιερέων. Μια περιοχή που υπάγεται στην Μητρόπολη Ναυπάκτου, όπου ιερουργούσε για χρόνια ο πατέρας – Αντώνιος, και συνεχίζει να κάνει το ίδιο χρόνια και χρόνια τώρα, ακόμη και μετά την συνταξιοδότησή του, όπως ακριβώς το έκανε και τότε που ήταν στην ενεργό υπηρεσία της εκκλησίας.
Κι έτσι, οι καμπάνες των εκκλησιών και των εξωκκλησιών της συνεχίζουν να ηχούν χάρη στη ζέση της καρδιάς αυτού του αφοσιωμένου στο καθήκον ιερωμένου.
Και δεν συνυπολογίζονται στον προαναφερόμενο αριθμό των χωριών, στους ναούς και στα εξωκκλήσια των οποίων έχει ιερουργήσει και συνεχίζει να ιερουργεί ο παπα-Αντώνης, και τα χωριά στις μητροπόλεις των οποίων ανήκε παλαιότερα, όπως και τα χωριά της περιοχής της Τριχωνίδας, Και δεν πρόκειται μόνο για τα μεγάλα και κεντρικά χωριά αλλά κυρίως για τα μικρά και απομακρυσμένα, τα ξεχασμένα.
Και είναι φυσικά και το χωριό – γενέτειρά του, ο Άγιος Θεόδωρος. Το χωριό που ο ίδιος δεν αποχωρίστηκε ποτέ και στο οποίο ανήγειρε με πολύ κόπο και μεράκι τον περικαλλή ναΐσκο του Αγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτη. Τον ναό που θα αποτελέσει τοπόσημο για τον τόπο αυτόν και θα θυμίζει στις επερχόμενες γενεές τον γενέθλιο τόπο αυτού του ξεχωριστού ιερωμένου. Του αγίου των ξεχασμένων ορεινών χωριών, των εσχατιών της αιτωλικής γης.
Για να επανέλθουμε, λοιπόν, στον εν λόγω πρόσφατο εορτασμό, αυτόν της 8ης Φεβρουαρίου 2020, μετά τη θεία λειτουργία συνεχίστηκε ο εορτασμός στο Πολιτιστικό Κέντρο του χωριού με την παράθεση γεύματος, στο οποίο παρακάθισαν οι πολυπληθείς, για τα δεδομένα της περιοχής, επισκέπτες – προσκυνητές. Ένα γεύμα – δείγμα άδολης προσφοράς κι αυτό του παπα-Αντώνη και κάποιων συγχωριανών του, που συνέβαλαν με τον τρόπο του ο καθένας απ’ αυτούς, όπως και του Συλλόγου του χωριού, που συνδράμει κι αυτός καθοριστικά κάθε φορά στην υπόθεση αυτή.
Και ο εορτασμός έληξε με την υπόσχεση για το εκ νέου αντάμωμα στον ίδιο χώρο στις 8 Ιουνίου, για τον εορτασμό της ανακομιδής των λειψάνων του αγίου. Αλλά, επιπλέον, και με έναν προβληματισμό ο οποίος πρέπει να αποτελέσει στοίχημα για την τοπική κοινωνία του εν λόγω χωριού, όπως ειπώθηκε και στις προσφωνήσεις κατά τη διάρκεια του γεύματος.
Για το αν θα συνεχιστούν αυτοί οι εορτασμοί και τα επόμενα πολλά χρόνια, ακόμα και τότε που δεν θα υπάρχει η φυσική παρουσία του παπα-Αντώνη, έστω και μία, αν όχι δύο φορές τον χρόνο, στη μνήμη του Αγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτου στο εκκλησάκι που είναι αφιερωμένο στον άγιο και στο χωριό που φέρει το όνομα του αγίου σ’ αυτή την εσχατιά της αιτωλικής γης. Στον τόπο αυτόν με την άγρια φυσική ομορφιά, που έχει πολλά να δώσει και στους εραστές του φυσικού κάλλους.
Και για το αν θα υπάρχει η δέουσα συμμετοχή, η οποία επιβάλλεται να είναι ανάλογη της προσφοράς του παπα-Αντώνη. Έτσι, ώστε ο εορτασμός αυτός ν’ αποτελεί την ευκαιρία ν’ απολαμβάνει κάθε προσκυνητής, και συνάμα επισκέπτης στον τόπο αυτόν, και το σπάνιο φυσικό κάλλος της εγγύς περιοχής – μιας περιοχής απόκοσμης και άγριας, αλλά συνάμα πανέμορφης και με πολλαπλά θέλγητρα – και παράλληλα να τιμά τον τιμώμενο άγιο και, φυσικά, τον παπα-Αντώνη στον ναό που θα θυμίζει το πέρασμα αυτού του ξεχωριστού ανθρώπου απ’ αυτόν τον κόσμο. Το πέρασμα που δεν πρέπει να ξεθωριάσει από τις μνήμες τόσων πολλών ανθρώπων και τόσων περιοχών στην Αιτωλία και όχι μόνο.
Πρόκειται για διττό χρέος, το οποίο ανάγεται τόσο ως θρησκευτικό καθήκον των πιστών όσο και ως ευκαιρία για παροχή ανάσας ζωής σ’ αυτό το απόμερο μέρος. Έστω και μικρής. Γιατί κάθε μικρός και απομακρυσμένος τόπος, όπως αυτό το μισοέρημο χωριό, έχει ανάγκη ακόμα και την πιο μικρή ανάσα ζωής που είναι δυνατόν να του δοθεί.
Και είναι χρέος αυτό. Χρέος των ανθρώπων του μικρού αυτού τόπου, της γενέτειρας του παπα-Αντώνη, αλλά και των ανθρώπων από τις περιοχές των οποίων πέρασε και προσέφερε αυτός ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος που συνταύτισε τη ζωή του με τα ιερατικά του καθήκοντα, με το χρέος του απέναντι στον Θεό και στους ανθρώπους, το οποίο έθεσε σκοπό της ζωής του και το εκπληρώνει με κάθε τρόπο δίνοντας τα πάντα για τους άλλους και ζώντας ο ίδιος ασκητικά. Ο άγιος των εσχατιών της αιτωλικής γης.
Κι όχι μόνο για τα τωρινά χρόνια, τα χρόνια που θα υπάρχουν στη ζωή οι γενιές που τον γνώρισαν και συναναστράφηκαν μαζί του, αλλά και για τα μεταγενέστερα χρόνια. Αυτά στα οποία θα ζήσουν οι μελλοντικές γενιές.
Γιατί η απόδοση τιμής στους ανθρώπους της άδολης προσφοράς αποτελεί χρέος!
Χρέος για διατήρηση της μνήμης!!
Γιατί η μνήμη είναι ζωή και το παράδειγμα οδηγός ζωής!!!
Νίκος Σ. Κωστακόπουλος