Μηχανή του χρόνου:Η συγκλονιστική ιστορία του καπετάνιου της επανάστασης Γιώργου Τσόγκα από τη Βόνιτσα !

Ο Γάλλος Ζυσερέ Ντε Σαιν Ντενίς γράφει : Ο Τσογκας ,ηλικίας 55 ετών γεννήθηκε εν Ακαρνανία ανήκε επί πολύ καιρόν εις το σώμα των κλεφτών του περίφημου Κατσαντώνη , ο οποίος είχε καταταράξει τον Αλή δια των τολμηρών ληστειών του. Η αλήθεια είναι ότι ο Τσόγκας γεννήθηκε στην Βόνιτσα Ακαρνανίας.
Ο Κατσαντώνης αποκαλούσε τον Τσόγκα ((βλαχοτζιόγκα)) και ο Καραϊσκάκης ((ξυνογαλά)) ,λόγω της Σαρακατσαναίηκης καταγωγής του. Έπειτα από τον θάνατο του Κατσαντώνη την αρχηγεία των κλεφτών την ανέλαβε ο αδερφός του Κώστας Λεπενιώτης ,αλλά και μετά τον θάνατο του Λεπενιώτη τα απομεινάρια του ένοπλου σώματος του Κατσαντώνη και του Λεπενιώτη σύμφωνα με τον Κασομούλη αποφάσισαν με αρχηγό τον Τσόγκα να πάνε στα Γιάννενα και να δηλώσουν υποταγή στον Αλί πάσα .
Ο Αλί πάσας για ευχαριστήσει τους μετανιωμένους κλέφτες και το προσωπικά τον Τσόγκα , το 1810 τον έκανε καπετάνιο. Ο Κασομούλης γράφει σχετικά: διόρισε τον Τσιόγκαν ,βλάχον πρωτοπαλίκαρο του Κατσιαντώνη περί το 1810 ή 11 Καπιτάνον . Κατέστη τούτος Καπιτάνος άσειστος μέχρι της καταδρομής του Αλή πασα και έπειτα επί της επαναστάσεως μέχρι της θανής του ,1838 ως αρχηγός όπλων της επαρχίας Βονίτσης ,και όλων των συρρεόντων βλαχοποιμένων εις την επαρχείαν ταυτην ως πατηρ.
Πολύ νωρίς μυήθηκε στην φιλική εταιρία ενώ τον Ιανουάριο του 1821 στο σπίτι του ποιητή Σπ. Ζαμπέλιου με τους Γ. Καραϊσκάκη ,Παναουργιά , Κατσικογιάννη, κλπ, αποφασίζουν όλοι μαζί την έναρξη της επανάστασης ,ενώ ανατίθενται στους Καραϊσκάκη ,Βαρνακιώτη, Τσόγκα, και Στουρνάρη η αρχηγεία των αρμάτων της Δυτικής Ελλάδος.
Τον Μάιο του 1821 μαζί με τον Αλεξακη Βλαχόπουλο και άλλους οπλαρχηγούς της δυτικής Ελλάδος κηρύττουν την επανάσταση και στις 26 Μαΐου Πολιορκούν το Βραχώρι (Αγρίνιο), για να το απελευθερώσουν στις 11 Ιουνίου 1821.

Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω τραγούδι:
Σ’; όλο τον κόσμο ξαστεριά ,σ’; ολο τον κόσμο ήλιο .
Και στο Βραχώρι το μικρό μαύρος καπνός κι αντάρα.
Καπεταναίοι τ’; έκαιγαν ο Τσόγκας κι Αλεξάκης.
Άλλο ένα τραγούδι που αναφέρεται στον Γιώργο Τσόγκα και προέρχεται από την μάχη ανάμεσα στον Θωδοράκι Γρίβα και στους άλλους καπεταναίους που έγινε στην κατοχή Μεσολογγίου το 1823 είναι το εξής:
Τ’; ειν’; το κακό που γίνεται κι η ταραχή μεγάλη ,
στη μέση στο Ξηρόμερο ,στην κατοχή στη χώρα;
Τον Θωδοράκη κλείσανε τα πέντε βιλαέρτια ,
ήρθε ο Μακρής απ’; τον Ζυγό κι ο Πισλής ακόμα,
ήρθε κι από τα’; Άγραφα ο Καραϊσκάκης
ήρθε και από την Βόνιτσα αυτός ο ΒλαχοΤσόγκας
ήρθε κι ο Μάρκος Μπότσαρης με χίλιους πεντακόσιους.
Τον Θοδωράκη πολεμούν τα πέντε βιλαέρτια.
Κι έλεγε και ξανάλεγε : είχα ταϊφά αυτούς τους Βαρνακιώτες!!!
Κ’; αυτόν τον παρατήσανε με δεκαεπτά νομάτους.
Τρεις μέρες κάνει πόλεμο τρεις μέρες και τρεις νύχτες,
και ο ΒλαχοΤσόγκας φώναξε από το μοναστήρι:
-Βάλτε φωτιά και κάψτε τον ,τον Θοδωράκη Γρίβα
μπας και το επιάσουμ’; ζωντανό κομμάτια να τον φάμε.
Και ο Θωδοράκης φώναξε με το σπαθί στα χέρια:
-Τι λες αυτού μωρέ παλιόβλαχε ,μωρέ παλιογουρνάρη;
Εμένα με λένε Θοδωρή , με λένε γιο του Γρίβα.
Έβγα με δεκατέσερες και γω με τον Αράπη.
Και ο Τσόγκας του αποκρίθηκε και ο Τσόγκας του φωνάζει:
Δεν βγαίνω εγώ στον πόλεμο με σένα Θωδοράκη,
μα θα σε κάψω ζωντανό με το πολύ τ’; ασκέρι.
Βιβλιογραφία.
Πανελλήνια ομοσπονδία Συλλόγων Σαρακατσαναίων.
Τραγούδια σαρακατσάνικα .Επιμέλεια Ευριπίδης Μακρής.
Γιώργος Αγραφιώτης . Σαρακατσαναίοι κλεφταρματολοί και δημοτικό τραγούδι.
//sarakatsanika.pblogs.gr