Ο Σπύρος Μελετζής έφερνε στην ψυχή του κάτι άλλο, επίσης ακριβό και πολύτιμο. Αγαπούσε τη γη, ένιωθε βαθιά το γόνιμο ρόλο της. Ηξερε τι θα πει ιδρώτας πάνω στο χώμα της. Και ακριβώς ο φακός του μάζεψε όλη αυτή την αγωνία, έδωσε όλη αυτή τη λαχτάρα για να μείνουν ίσως μοναδικά φωτογραφικά ντοκουμέντα μιας σκληρής ζωής που μαζί της η Ελλάδα πορεύτηκε πολλά πολλά χρόνια.
Αμβρακικός
Το «μπενόνιασμα», μετά τη δουλειά στα καπνοχώραφα. Αγρίνιο, 1950-1955.
Έπειτα, όλες εκείνες οι εικόνες γύρω και μέσα από την Πρέβεζα. Ενας φωτογραφικός ζωγραφικός πίνακας του λιμανιού και ο κόσμος του Καρυωτάκη. Ολόκληρος εκείνος ο Αμβρακικός με τις ομορφιές του αλλά και με τον πλούτο του, μια φωτογραφική ολοζώντανη απεικόνιση ενός ολόκληρου κόσμου που ζούσε με του Αμβρακικού τον πλούτο. Οι ψαράδες του, τα δελφίνια του, τα θαλασσινά του, που πλούσια έβγαιναν και που έδιναν ζωή και ψωμί στην πόλη του. Φωτογραφίες -ρεπορτάζ ενός χαμένου πλουτοπαραγωγικού θησαυρού που κι αυτός πια έχει περάσει στα μουσειακά θέματα. Ποιος μπορεί να πιστέψει πως ο κόλπος αυτός έχασε όλο αυτό τον πλούτο του;
Το παζάρι της Παραμυθιάς, 1938.
Λίγο πιο κάτω, στον κάμπο του Αγρινίου, ο φακός του Μελετζή θα σταματήσει πολλές φορές στα καπνοχώραφα, την ώρα που μαζεύουν τον καπνό. Και θα βρεθεί επίσης μαζί τους στις ισκιάδες των σπιτιών τους, όταν ολόκληρες οι φαμελιές αρμαθιάζουν τα φύλλα. Εικόνες και κουβέντες, ζωές ολόκληρες αφιερωμένες στον καπνό, στα βάσανα που τελειωμό δεν έχουν. Τα ίδια βάσανα στην Πιερία, στα χώματα της Μακεδονίας. Δύσκολος ο ρόλος του φωτογράφου και του δημοσιογράφου εκείνα τα χρόνια, που γύρευε να πλησιάσει τον κόσμο του κάμπου. Που ήθελε να μιλήσει μαζί του για τα δικά του πάθη, για τα βάσανα της γης του και πάνω από όλα για το ψωμί του. Συχνά ο φακός, που συνόδευε, ήταν αποτρεπτικός. Κι όχι για λόγους ντροπής, αλλά γιατί σε τούτο τον τόπο ο φόβος -τότε- με τα κυνηγητά, βασίλευε η σιωπή που έφραζε το στόμα και περιόριζε ασφυκτικά όλη την κουβέντα σ’ ένα ξερό μονάχα καλημέρα. Κι εδώ στάθηκε ο φωτογράφος, φίλος και συνοδοιπόρος μας, πολύτιμος βοηθός. Ήταν αυτός που μαστορικά άνοιγε τα στόματα, ζέσταινε την κουβέντα και δημιουργούσε εμπιστοσύνη, άνοιγε τη συζήτηση και συχνά βρισκόμασταν προσκαλεσμένοι στο σπιτικό, γύρω από το φιλικό τραπέζι, όπου το ρεπορτάζ είχε την αλήθεια που ζήταγε. Είχε ο Μελετζής το «κλειδί» για ν’ ανοίγει την κουβέντα κι ήξερε του κάμπου πολλά μυστικά και πολλές αγωνίες. Τα ‘χε σπουδάσει, παιδί ακόμη, πάνω στα χώματα του νησιού του.
ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΝΤΗΝΟΣ
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
1994]anemourion.blogspot.gr/
